Wraz z postępującym rozdrobnieniem feudalnym, władza monarsza ograniczana była w dalszym ciągu na rzecz feudałów. Królowie zaczęli nadawać, zarówno panom świeckim, jak i duchownym, specjalne przywileje – immunitety. Zwalniały one całkowicie lub częściowo ze świadczeń na rzecz państwa. Istota immunitetu polegała na tym, że specjalne dekrety władcy zabraniały urzędnikom państwowym wstępu na tereny danego lenna czy instytucji kościelnej celu wykonania funkcji sądowych, administracyjnych, policyjnych czy skarbowych. Czynności te przechodziły na uprzywilejowanego. Zdarzało się, że król zrzekał się całkowicie dochodów podatkowych do skarbu królewskiego, licząc w zamian na poparcie dla swej władzy ze strony możnych. Ogromnie wzmacniało to władzę panów feudalnych.

Niejednokrotnie panowie możni wykorzystywali swoją uprzywilejowaną pozycję do bezwzględnego wykorzystywania podległej im ludności. Immunitety sprawiały, że w rzeczywistości byli oni niezależni od swego monarchy. Mieli prawo wypowiadać wojnę i zawierać pokój, bić monetę i sprawować sądy w całkowitej niezależności od króla. Formalnie czyniono to w imieniu władcy, w praktyce lenna wielkich panów świeckich i duchownych stawały się niemal odrębnymi państewkami, w obrębie granic jednego kraju. We Francji, najbardziej rozdrobnionym feudami kraju, do największych panów królestw należał książę Normandii, hrabiowie Flandrii (północny wschód) i Andegawenii (na południe od Normandii). Idąc na wojnę, szli pod własnymi sztandarami i silnym kontyngentem swoich wojsk. w przypadku buntu któregoś z najpotężniejszych możnych, król tracił władzę nad całym terytorium moża. Obowiązywała bowiem zasada, że Wasal mojego wasala, nie jest moim wasalem, co zwalniało wasali drugiego stopnia do służby królowi.

Na nieco niższym szczeblu znajdowali się wielcy wasale, zależni od najpotężniejszych seniorów królestwa – baronowie i wicehrabiowie, którzy również posiadali pełnię władzy w swoich lennach. Im z kolei podlegali pomniejsi feudałowie – rycerze, którzy jeśli chcieli mogli nadawać własne lenna, nawet najpotężniejszym panom królestwa. Wtedy stawali się seniorami. Na dole drabiny feudalnej znajdowali się chłopi. Wyjątkiem była Anglia, gdzie silne rządy Wilhelma Zdobywcy i jego następców skutecznie ograniczały władzę panów feudalnych. Obowiązek wierności królowi spoczywał tam na wszystkich wasalach, nawet tych niepodlegających mu bezpośrednio. Także we wschodnich Niemczech, obok własności feudalnych istniały duże majątki zwane Alodiami, należące tylko do jednego właściciela, który nie musiał składać nikomu hołdu.