I Obalenie monarchii i wprowadzenie nowej formy ustrojowej – republiki, w której władza była wybierana przez ludzi (którzy nie są już klasyfikowani jako poddani, ale obywatele).. Demokratyczny model państwa był oparty na powszechnym (chociaż nie obejmującym jeszcze wówczas wszystkich obywateli) prawie wyborczym (demokracja). Przywileje stanowe zostały zniesione, wszyscy obywatele są równi wobec prawa. System ten, w ciągu następnych stuleci (do dzisiaj), zainspirował i stał się podstawą systemów politycznych istniejących lub wprowadzanych przez większość państw w obecnym świecie. Władza została podzielona według monteskiuszowskiej zasady – władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza.
II Dawny stan trzeci, dzięki powyższym zmianom politycznym, miał możliwości rozwoju ekonomicznego (własność prywatna) i współudziału w życiu politycznym. Kryteria kariery w polityce i ekonomii (awansu społecznego) uległy zmianie – liczyły się bardziej zasługi, uzdolnienia i zaradność niż pochodzenie.
III Rewolucja utorowała drogę do rozwoju kapitalizmu poprzez wprowadzenie zasady wolności gospodarczej i zniesieniu ograniczeń w wykonywaniu handlu, przemysłu i rzemiosła:
Usunięte zostały więzy feudalne chłopów i nadano im prawo własności ziemi. Bogaci chłopi, którzy nabyli ziemię z dóbr narodowych, stali się obywatelami.
Zagwarantowanie poszanowania własności prywatnej
Społeczny aspekt dziedzictwa rewolucji francuskiej
IV Zagwarantowanie biednemu proletariatowi miejskiemu minimum opieki socjalnej, prawa do pracy oraz wprowadzenie obowiązku szkolnego dla wszystkich dzieci powyżej szóstego roku życia.
V Wykształcenie się pojęć ,,narodu" (w miejsce monarchii absolutnej), ,,ojczyzny", ,,państwa", ,,świadomości obywatelskiej" (odpowiedzialność za państwo) i patriotyzmu wśród Francuzów. Przed 1791 rokiem te pojęcia utożsamiane były z osobą króla. W czasie rewolucji i w pierwszych latach po niej, pojęcia te stały się własnością ludu, w którym zrodziła się odpowiedzialność narodu za własne państwo.
VI Nadanie armii charakteru narodowego (powszechna służba wojskowa). Żołnierz francuski to żołnierz-obywatel w przeciwieństwie do żołnierza-poddanego innych państw. Dzięki dobrej świadomości ideologicznej francuskiego żołnierza uzyskał on przewagę w bitwach nad niejednokrotnie lepiej wyszkolonym i uzbrojonym żołnierzem-poddanym z zawodowych armii państw koalicji antyfrancuskich. Dzięki świadomości celów (walka o wolność i idee rewolucji) oraz ofiarności żołnierzy francuskich obroniono rewolucyjną Francję. Wojny rewolucyjne były świtem nowej ery wojennej - od teraz walczyły coraz liczniejsze armie, które coraz częściej miały charakter narodowy.
VII Rewolucja we Francji zainspirowała wielu Europejczyków, dzięki czemu doszło do zaburzeń w innych krajach. Pomogło to Francji w budowie imperium w przyszłości (Napoleon Bonaparte). Państwa na kontynencie europejskim poniosły znaczne straty terytorialne na rzecz rewolucyjnej Francji. Szczególne ubytki terytorialne i prestiżowe dotknęły Austrię, która straciła niemal wszystkie posiadłości we Włoszech oraz uznała aneksję Belgii przez Francję. Na terenach, które nie zostały bezpośrednio wcielone do Francji, powstały zależne od Paryża państwa satelickie: Republiki: Batawska (Holandia), Helwetycka (Szwajcaria), Cisalpijska (północne Włochy) oraz Liguryjska (Genua). W nowopowstałych państwach panował system republikański, wzorowany na francuskim, a ich władze były zależne od władz w Paryżu. Ponadto Austria uznała francuskie pretensje do ziem na całym lewym brzegiem Renu.
VIII Początek upadku wpływu Austrii nad ziemiami niemieckimi, które nominalnie znajdowały się pod władzą cesarza austriackiego jako władcy Świętego Cesarstwa Narodu Niemieckiego. . Mniejsze kraje zostały wchłonięte przez większe państwa niemieckie, głównie protestanckie, i tym samym bliżej związane z Prusami, które stały się najsilniejszym niemieckim krajem. Po bitwie pod Waterloo (1813 r.), Prusy stały się inicjatorem zjednoczenia Niemiec.
IX Ogromne straty ludzkie, sięgające kilkuset tysięcy osób. Doprowadziło to do wyludnienia ogromnych połaci kraju w wyniku wojen, prześladowań przeciwników politycznych i Kościoła katolickiego. Wojny rewolucyjne, które, w końcowych latach toczyły się poza terenami Francji, przyniosły również spore straty materialne i ludnościowe w krajach sąsiednich - głównie wśród ludności wiejskiej, której zabierano plony i zwierzęta (często bez rekompensaty za utracony dobytek), rabowano domy i nakładano podatki na rzecz okupacyjnej armii francuskiej. Hasła wolnościowe i rewolucyjne nie znajdowały odzewu wśród mieszkańców belgijskich, niemieckich czy włoskich wiosek, którzy patrzyli na Francuzów jako najeźdźców.
X Zniszczenie licznych dóbr kultury i wielu tradycyjnych wartości. Ojcowie rewolucji, z zapałem starali się zastąpić religię i stare porządki (symbole monarchii i uzależnia ludu) „nowym ładem”. Zniszczeniu uległy groby władców i możnych. Część kościołów została zburzona lub zamieniona na obiekty świeckie, tudzież świątynie nowego kultu, jakim stał się Rozum (który miał zastąpić Boga). Z drugiej strony, wiele francuskich dzieł sztuki oraz tych, które zostały później zrabowane w Europie czy wywiezione z Egiptu, umieszczono w Luwrze, dumnie otwartym w 1793 roku.
XI Przez wiele lat, francuskie idee walki z monarchią lub religią były i są inspiracją dla władz i ideologii (np. komunizm), w wielu krajach.
XII Wojny rewolucyjne wykreowały jednego z największych geniuszy militarnych w historii, Napoleona Bonapartego, który, dzięki zdolnościom wojskowym, politycznym oraz charyzmie sięgną po tytuł cesarski, kończąc tym samym okres rewolucji i rozpoczynając szereg wojen z dotychczasowymi wrogami Francji, które pogrążyły Europę w odmętach wojny przez kolejne lata.
Tekst Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela:
Zgromadzenie Narodowe uznaje i ogłasza następujące prawa człowieka i obywatela:
Art.1. Ludzie rodzą się i żyją wolnymi i równymi wobec prawa. Różnice społeczne mogą być jedynie potrzebą publiczną uzasadnione.
Art.2. celem każdego związku politycznego jest zachowanie naturalnych i nieprzedawnionych praw człowieka. Prawami tymi są: wolność, własność, bezpieczeństwo i opór przeciw uciskowi.
Art.3. źródłem każdej władzy suwerennej jest naród. Żadna instytucja ani osoba nie może mieć władzy, która nie pochodziłaby od narodu.
Art.4 Wolność polega na tym, że wolno każdemu czynić wszystko, co tylko nie jest ze szkodą drugiego, korzystanie zatem z przyrodzonych praw każdego człowieka nie napotyka innych granic, jak te, które zapewniają korzystanie z tych samych praw innych członków społeczeństwa. Granice te mogą być zakreślone tylko drogą ustawy.
Art.5 Ustawa ma prawo zakazywać tylko tego, co jest szkodliwe dla społeczeństwa. To, czego ustawa nie zakazuje, nie może być wzbronione i nikt nie może być zmuszonym do czynienia tego, czego ustawa nie nakazuje.
Art.6. Prawo jest wyrazem woli ogółu. Wszyscy obywatele mają prawo udziału w jego tworzeniu bądź osobiście, bądź też przez wybranych przez siebie przedstawicieli. Musi być ono jednakowe dla wszystkich bez względu na to czy broni czy karze. Wszyscy obywatele, będąc równymi w obliczu prawa, mają w równej mierze otwarty dostęp do wszystkich godności i bez jakiejkolwiek różnicy, wyjąwszy tej, którą zawdzięczają swym cnotom i godności.
Art.7 Nikt nie może być oskarżonym, aresztowanym ani więzionym, poza wypadkami określonymi ściśle przez ustawę i z zachowaniem form przez nią przepisanych. Ktokolwiek będzie zabiegał o wydanie zarządzeń samowolnych, sam je wydawał, wykonywał lub ich wykonanie nakazywał, winien być karany; każdy jednak obywatel, wezwany czy ujęty w imię prawa obowiązany jest do natychmiastowego posłuszeństwa i staje się winnym w razie oporu.
Art.8 Ustawa winna przepisywać jedynie kary ściśle i oczywiście konieczne, nikt też nie może być karany inaczej, jak na mocy ustawy uchwalonej i publicznie w sposób ustawą przepisany przed popełnieniem przestępstwa ogłoszonej.
Art.9 Ponieważ każdy aż do orzeczenia jego winy uważanym być musi za niewinnego, przeto, o ile zachodzi konieczność uwięzienia go, wszelkie środki, nie będące nieodzownymi do zabezpieczenia jego osoby, muszą być surowo ustawą wzbronione.
Art. 10. Nikt nie może być prześladowany za swe przekonania nawet religijne, o ile manifestowanie ich nie zakłóca prawnie ustalonego porządku publicznego.
Art. 11. Swobodna wymiana myśli i poglądów jest jednym z najcenniejszych praw człowieka, każdy więc obywatel może swobodnie mówić, pisać i drukować, z zastrzeżeniem jednak odpowiedzialności za nadużycie tej wolności w wypadkach przez prawo przewidzianych.
Art. 12 Zabezpieczenie praw człowieka i obywatela stwarza potrzebę władzy publicznej (aparatu przymusu), władza ta zatem jest ustanowioną ku pożytkowi ogółu, nie zaś dla korzyści osobistej tych, którym została powierzona.
Art. 13. Dla utrzymania władzy państwowej, jako też pokrycia kosztów administracyjnych niezbędne jest opodatkowanie. To opodatkowanie musi być równo rozłożone na wszystkich obywateli w stosunku do ich majątku.
Art. 14 Wszyscy obywatele mają prawo bezpośrednio lub przez swych przedstawicieli stwierdzać zachodzącą potrzebę podatku powszechnego, swobodnie zezwalać nań, jako też określać jego wysokość, wymiar, sposób ściągania oraz czas trwania.
Art. 15 Społeczeństwo ma prawo żądać od każdego urzędnika publicznego zdawania sprawy z jego czynności urzędowych.
Art. 16 Społeczeństwo, w którym rękojmie praw człowieka nie są zabezpieczone ani podział władzy nie jest ustalony, nie ma Konstytucji.
Art. 17. Własność jest prawem nienaruszalnym i świętym - i nie może być nikomu odebrana, chyba, że wymaga tego publiczna, prawnie uzasadniona konieczność, i to pod warunkiem sprawiedliwego i uprzedniego odszkodowania.
