SKUTKI SPOŁECZNE
I Główne wyprawy morskie przedsięwzięte zostały przez państwa Półwyspu Iberyjskiego, dzięki czemu powstają imperia morskie Hiszpanii i Portugalii. Państwa te dzielą między siebie nowo odkryte terytoria na dwie strefy (bulla papieża Aleksandra VI, 1493 r.). Nowo odkryty Świat, został podzielony linią demarkacyjną biegnącą z północy na południe, 2053 kilometry na zachód od Wysp Zielonego Przylądka. Tereny na wschód od tej linii (plus Brazylia) stały się Portugalską strefa wpływów. Ziemie i morza na zachód – terenami ekspansji hiszpańskiej. Układ portugalsko-hiszpański w Saragossie, (1529 r.) przypieczętował ostatecznie ten podział: Portugalia zgodziła się na uznanie Ameryki za wyłączaną strefę wpływów Hiszpanii (oprócz Brazylii), natomiast tereny Afryki i Azji pozostały strefa wpływów portugalskich. W konsekwencji pozycja międzynarodowa obydwu tych krajów ogromnie wzrasta. Inne kraje – Anglia, Francja i Niderlandy – również podejmowały wyprawy odkrywczo – kolonizacyjne, ale na znacznie mniejszą skalę (dalsze lata przyniosły zintensyfikowanie działalności tych państw). Głównym terenem zainteresowań tych krajów stała się Ameryka Północna.
II Upadek dawnych potęg handlowych – miast włoskich, które od czasu krucjat zdominowały handel śródziemnomorski.
III Upadek cywilizacji i państw indiańskich – Azteków i Inków, które zostały zniszczone w wyniku działalności konkwistadorów poszukujących bogactw w Nowym Świecie.
SPOŁECZNO-KULTUROWE
IV Migracje ludności z Europy w celu poszukiwania lepszych ekonomicznych warunków życia lub przed prześladowaniami religijnymi czy politycznymi, czego skutkiem było pojawienie się i rozwój kolonializmu w Ameryce Południowej. W Nowym Świecie pojawiają się nowe miasta, będące centami administracji, handlu i kultury.
V Chrystianizacja Ameryki Środkowej i Południowej.
VI Zmiana mentalności Europejczyków i ich koncepcji pojmowania świata. Zdobycie przez nich świadomości wielkości Ziemi, różnorodności ludów i kultur.
VII Rozwój kartografii i nauki (potwierdzenie faktu, że Ziemia jest okrągła). Wpływ eksploracji trwale zmienił świat i przekształci geografię w nowoczesną naukę, jaką jest dzisiaj.
VIII Zniszczenie cywilizacji i charakteru życia Azteków, Inków (a także Murzynów w Afryce) połączone z fizycznym unicestwieniem dużej części tubylczej ludności (wojny, głód, niewolnicza praca dla nowych panów, nieznane choroby przyniesione przez białego człowieka, na które organizmy Indian nie były odporne).
IX Rozwój niewolnica. Siła robocza potrzebna do wspierania ogromnych plantacji w Nowym Świecie doprowadziła do 300-letniego handlu niewolnikami zarówno miejscowego (zniewolenie niektórych tubylców przez białych zdobywców), jak i napływowego (przewożenie Murzynów z Afryki do pracy w Ameryce na zakładanych tam wielkich plantacjach i kopalniach).
GOSPODARCZE
X Środek ciężkości handlu przeniósł się z Morza Śródziemnego w kierunku Oceanu Atlantyckiego i dalej. Doprowadziło to do upadku znaczenia dotychczasowych (śródziemnomorskich) dróg do Indii. W konsekwencji doszło to do zaniku handlu lewantyńskiego i upadku starych morskich potęg handlowych, które obsługiwały śródziemnomorskie drogi morskie – miast włoskich. Czas świetności (od okresu wypraw krzyżowych, na których włoskie miasta ogromie się wzbogaciły) Geniu i Wenecji zaczął przemijać.
XI Duży napływ złota i srebra do Europy. Wywołało to ogromny wzrost cen żywności (trzy, czterokrotnie) przy niewielkim wzroście cen produktów pochodzenia rzemieślniczego.
XII Dualizm w rozwoju gospodarczym Europy – dwie oddzielne drogi rozwoju Europy. Na zachodzie postępował rozwój handlu i rzemiosła, połączony z rozwojem miast. Na Wchodzie (od linii rzeki Łaby) gospodarka nastawiona jest głównie na produkcję i dostarczanie żywności oraz surowców. W konsekwencji Odkryć i dualizmu nastąpił rozwój miast, szczególnie portowych i handlowych na Półwyspie Iberyjskim (jak Sewilla, Kadyks) oraz Anglii, Francji i Niderlandach, do których przybywała i osiedlała się ludność wiejska szukająca zarobku w handlu i rzemiośle. W niektórych regionach nastąpił proces wyludnienia wsi. Bardziej opłacane okazało się sprowadzanie żywności (z Europy Środkowo-Wschodniej) niż jej produkowanie na Zachodzie.
XIII Sprowadzenie do Europy, a później w inne zakątki świata, nieznanych roślin ozdobnych i przede wszystkim jadalnych, dzięki czemu stopniowo zmieniał się jadłospis Europejczyków. Na Starym Kontynencie pojawiły się papryka (jej ostra odmiana) oraz ananasy (ponoć przywiezione do Hiszpanii przez samego Kolumba) oraz warzywa jak fasolki, kukurydza (które otrzymał Kolumb od mieszkańców ówczesnej Kuby), pomidory i ziemniaki (chociaż przez wiele lat uważane jako roślina ozdobna, a nie warzywo). Z Ameryki pochodzą ponadto papaja, ananas, wanilia, orzeszki ziemne czy kakaowiec, z którego wytwarza się czekoladę.
MEDYCZNE i ZDROWOTNE
XIV Pojawienie się nieznanych chorób wśród populacji Nowego Świata, jak i w Europie. Dla rdzennych mieszkańców Ameryk, którzy wcześniej nie zetknęli się z pewnymi chorobami, pojawienie się nieznanej dla nich ospy (główna przyczyna śmierci) oraz tyfusu, odry, grypy, dżumy, cholery, malarii, gruźlicy, świnki, żółtej febry, które przynieśli ze sobą Europejczycy i Afrykanie, miało wyniszczający efekt na ich nieodporne wobec nowych zarazków i bakterii, efekt. Większość tubylczej populacji zmarła w wyniku epidemii nowych chorób - głównej przyczyny spadku demograficznego. Śmiertelność w wyniku epidemii dotknęła 80-95 procent populacji rdzennych mieszkańców, którzy zmarli w ciągu pierwszych 100-150 lat po 1492 roku. W regionach najbardziej dotkniętych w Ameryce straciło życie 100% ludności tubylczej. W drugą stronę, na świecie - najpierw w Europie, a następnie na innych kontynentach - pojawiła się gruźlica i niezwykle zjadliwy typ kiły, niewystępujące dotychczas poza Nowym Światem.
XV Zapoznanie się - a następnie rozpowszechnienie się wśród Europejczyków, a później mieszkańców całego globu - z tytoniem co miało konsekwencje dla zdrowia i przyzwyczajeń. Tytoń, używany pierwotnie przez amerykańskich szamanów, który następnie tubylcy zaczęli hodować i sami z niego korzystać. Nikotyna zawarta w tej roślinie stała się nałogiem dla duże części ludności świata. Europejczycy zapoznali się także z zażywaniem tabaki, czyli wciąganiem do nosa suchych, sproszkowanych liści tytoniu.
INNE
XVI Rozwój piractwa na morzach i oceanach. Piratami byli zbuntowani marynarze, którzy przejmowali okręty, na których dotychczas służyli. Ich łupem były przede wszystkim dostawy drogich kruszców płynące z Nowego Świata do Europy. Część piratów działa również jako korsarze, pod egidą jakiegoś państwa (najczęściej Francji i Anglii). W zamian za korzystanie z portów i protekcję korsarze dzielili się łupem ze skarbem królewskim.
XVII Skutki wypraw morskich utrzymują się do dzisiaj, ponieważ wiele byłych kolonii wciąż uważa się za świat „rozwijający się”, podczas gdy kolonizatorzy to kraje Pierwszego Świata (tzw. Starej Europy), posiadające większość światowego bogactwa i rocznych dochodów.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej: jak wyglądały przygotowania do wyprawy, jakie imiona nadawano dawnym statkom i dlaczego takie, kim byli śmiałkowie, skąd wzięła się nazw Ameryka i czy rzeczywiście Kolumb był pierwszym, który dotarł do Ameryki oraz kim właściwie był słynny - i jak się okazuje tajemniczy - odkrywca, zapraszam do lektury artykułu Tajemnice Wypraw Kolumba.
