Państwowość egipska była jedną z pierwszych i najdłużej istniejących w historii ludzkości. Pojawiła się około 3150 roku i przetrwałą do aneksji Egiptu przez Imperium Rzymskie w 30 r. przez narodzeniem Chrystusa.

Słowo "Egipt" wywodzi się od nazwy świątyni boga Ptaha w Memfis: hwt-ka-ptah.

Jakie tytuły nosił egipski władca?

Dawny Egipt przywołuje na myśl, jako pierwsze skojarzenie, słowo faraon - tytuł używany w odniesieniu do monarchów starożytnego Egiptu. Jednakże jest to określenie nieścisłe. Starożytni Egipcjanie, przez pierwsze dwa tysiące lat istnienia ich cywilizacji i monarchii, nie używali w ogóle takiej tytulatury wobec swoich władców. Aż do panowania XVIII dynastii najczęściej używanym terminem na określenie władcy było słowo Nsw, zwykle tłumaczone jako ,,król". Egipscy królowie używali także różnych tytułów, z których najpopularniejszym był: Horus, Turzyca [roślina] i Pszczoła oraz Dwie Panie.

Chociaż termin faraon jest używany obecnie na określenie wszystkich egipskich władców pierwszy władcą, wobec którego użyto tego terminu był Merenptah (XIX dynastia).

Co faktycznie oznacza słowo faraon? Było to jedno z określeń władcy starożytnego Egiptu, będące zniekształconą wersją staroegipskiego słowa Per-?a - ,,wielki dom", a pierwszy odnotowany przypadek takiego połączenia słów odnotowany jest w czasach panowania Totmesa III (XVIII dynastia).

Kilka zdań o Ramzesie II

Ten ostentacyjny faraon jest najlepiej zapamiętany za jego wyczyny w bitwie pod Kadesz, jego spuścizny architektonicznej, a za wprowadzenie Egiptu w jego złotym wieku.
Jako młody książę koronny, Ramzes towarzyszył ojcu w jego kampaniach wojskowych, tak aby zdobyć doświadczenie w przywództwie i wojnie. W wieku 22 lat stanął na czele armii egipskiej jako jej dowódca. Szacuje się, że za jego panowania armia egipska liczyła około 100 000 ludzi.

Podpisał pierwszy międzynarodowy traktat pokojowy. Podczas 8 i 9 roku swojego panowania Ramzes prowadził kolejne kampanie wojskowe przeciwko Hetytom, z powodzeniem zdobywając Dapur i Tunip. Potyczki z Hetytami trwały o te dwa miasta aż do 1258 r., kiedy to został zawarty oficjalny traktat pokojowy między egipskim faraonem a Hattusilim III, ówczesnym królem Hetytów.

Ten traktat jest najstarszy zapisany traktat pokojowy na świecie.

Był ojcem ponad 150 dzieci.Chociaż jest znana dokładna liczba dzieci, które spłąodził Ramzes, jednak szacuje się, że było to co najmniej 96 synów i 60 córek.
Ramzes przeżył wielu ze swojego potomstwa, a jego następcą został jego trzynasty syn, Merenptah, który był blisko 60 lat, kiedy wstąpił na tron.

Miał ponad 200 żon i konkubin, jednak jego ulubioną królową była najprawdopodobniej Nefertari, która była, najwyższą żoną faraona z jego czterech "Wielkich Małżonek Królewskich".

Był jednym z najdłużej panujących faraonów egipskich. Ramzes panował od 1279 do 1213 r. p.n.Ch., w sumie 66 lat i dwa miesiące. Jest on uważany za drugiego najdłużej panującego faraona starożytnego Egiptu, po Pepi II (2278-2184 r.).

Zmarł w wieku 90 lat.

Władcy nie stronili od kazirodczych związków

Jak wielu władców na przestrzeni dziejów, egipscy faraonowie nie stronili od zawierania małżeństw w obrębie własnej rodziny, aby zachować królewską linię. Małżeństwa z siostrami i córkami nie były czymś niespotykanym. Przykładowo, w ciągu swego długiego życia Pepi II zawarł kilkanaście związków małżeńskich, w tym cześć w rodzinie królewskiej - jedna z żon była przyrodnią siostrą Pepiego II, a inna jego bratanicą.

Efekty tego rodzaju związków nieraz były zatrważające.
Badania zmumifikowanego ciała Tutenchamona ujawniły, że był on owocem kazirodztwa, co bez wątpienia doprowadziło do problemów zdrowotnych i niepożądanych cech, takich jak wystające zęby, kobiece biodra, niezwykle duże piersi i szpotawą stopę. Tutanchamon miał zaledwie 19 lat, gdy zmarł.

Egipt był i miał pozostać potęgą. Obcy władcy powinni o tym wiedzieć
i o tym pamiętać

Zachował się list o przysłanie 40 konkubin skierowany przez Amenhotepa III (r. ok. 1386-1353 p.n.e.) do niejakiego Milkilu, księcia Gazy, w którym egipski władca pisze, iż domaga się czterdziestu konkubin - cena każdej to czterdzieści srebrników. Wszystkie mają być bardzo piękne i bez skazy.

Te konkubiny miały być utrzymywane przez faraona jako część jego haremu i, w przypadku Amenhotepa III, w bardzo luksusowych warunkach, ponieważ jego pałac w Malkata był jednym z najbardziej bogatych w historii Egiptu. Przykładowo jedna z córek władcy Mitanni była jedną z mniejszych żon Amenhotepa III. Podobnie jak córka króla babilońskiego... i kilkanaście innych pań (w tym, co najmniej dwóch własnych córek – zgodnie z kazirodczą tradycją faraonów). Król był uważany za zasługującego na wiele kobiet tak długo, jak pozostał wierny w należytym traktowaniu swojej Wielkiej Żony.

Z drugiej strony ten sam władca odrzucał prośby o wysłanie Egipcjanek jako żon do obcych władców, twierdząc, że żadna córa Egiptu nigdy nie została wysłana do obcego kraju i nie zostanie wysłana też za jego panowania.

Byli świetnymi budowniczymi

W całym egipskim krajobrazie wznoszą się ogromne, liczące tysiące lat budowle, które dały początek wielu różnym teoriom na temat ich konstrukcji. Wielkie świątynie i zabytki starożytnego Egiptu nadal fascynują i zadziwiają ludzi w dzisiejszych czasach. Sam rozmiar i zakres budowli takich jak Wielka Piramida w Gizie, Świątynia Amona w Karnaku czy Kolosy Memnona dosłownie budzą respekt i naturalnie skłaniają do zadawania pytań o to, jak zostały zbudowane. Podczas gdy wiele bardzo istotnych pytań pozostaje bez odpowiedzi, najprostsze wyjaśnienie wielu z nich można znaleźć w starożytnych egipskich inskrypcjach, tekstach, malowidłach ściennych, inskrypcjach grobowych, sztuce i artefaktach: starożytni Egipcjanie posiadali niezwykłą znajomość nauki i technologii.

...wynalazcami

Pomijając starożytne zabytki i wielkie świątynie, starożytni Egipcjanie wynaleźli wiele przedmiotów, które w dzisiejszych czasach uważamy za oczywiste. Papier i atrament, kosmetyki, szczoteczkę i pasta do zębów - wszystko to zostało wynalezione przez Egipcjan.

...i pomysłowymi ludźmi

Proste, podręczne lusterko, które jest tak powszechne w dzisiejszych czasach, zostało stworzone przez Egipcjan, tak na potrzeby kobiet, jak i mężczyzn. Egipskie zwierciadełka często były ozdobione napisami i postaciami, np. bogów.

Medycyna dawnego Egiptu stała na wysokim poziomie

Pierwszym znanym z imienia dentystą na świecie był Egipcjanin o imieniu Hesyre (wzmiankowany ok. 2660 r. p.n.Ch.), który pełnił funkcję szefa dentystów i lekarza królewskiego za panowania Dżosera, co świadczy o tym, że stomatologia była uważana za ważną praktykę już za panowania pierwszych dynastii egipskich. Co ciekawe stomatologia, pomimo swoich dawnych korzeni, wcale się nie rozwinęła się w takim samym stopniu jak inne dziedziny medycyny.

Uzębienie Egipcjan pomagała więc ratować już wspomniana pasta do zębów. Składała się ona z soli kamiennej, pieprzu, mięty i suszonych kwiatów irysa.

Chowali zawierzęta

Faraonowie i członkowie arystokracji byli często mumifikowani, ale praktyka ta nie była zarezerwowana tylko dla ludzi.

Od ptaków poprzez krokodyle, lwy, koty, myszy, po mangusty i chrząszcze - starożytni Egipcjanie mieli zamiłowanie do mumifikowania zwierząt. Podczas gdy niektóre z nich były zwierzętami domowymi pochowanymi wraz z właścicielami, miliony innych - przede wszystkim święty ptak ibis - zostały zabite i zmumifikowane jako wota dla bogów czy też w ramach rytuałów mających na celu pozyskanie przychylności niebian. Przykładowo ponad 4 miliony mumii świętych ibisów znaleziono w katakumbach Tuna el-Gebel, a 1,75 miliona odkryto w starożytnym miejscu pochówku w Saqqara. Zdecydowana większość z nich była wotami dla boga księżyca i mądrości Thota.

Praktyka ta przeżywała swój rozkwit między 455 a 250 rokiem przed narodzeniem Chrystusa.

Kochali koty

Wśród wielu sposobów, w jakie ludzie mogli obrazić boginię Bastet, było skrzywdzenie jednego z jej kotów. Koty były tak wysoko cenione w starożytnym Egipcie, że karą za zabicie jednego z nich była śmierć, a jak twierdzi Herodot, Egipcjanie z płonącego budynku ratowali koty przed uratowaniem siebie lub próbą ugaszenia pożaru. Herodot mówi ponadto, że "wszyscy mieszkańcy domu, w którym kot zmarł śmiercią naturalną, golą brwi" na znak żałoby, a koty były mumifikowane za pomocą biżuterii tak jak ludzie.

Pomimo oczywistej sympatii pomiędzy niektórymi właścicielami i ich pupilami, z zapisów archeologicznych znane jest tylko jedno imię kota - Przyjemniaczek. Większość kotów była nazywana po prostu Miw - co było starożytnym egipskim słowem oznaczającym… kota.

Nie dbali o wszytki zwierzęta równie dobrze:

Dawni Egipcjanie trzymali pawiany jako zwierzęta domowe. Wydaje się jednak, że nie dbali o nie zbyt dobrze. Badania wykazały, że zmumifikowane szczątki zwierząt często wykazywały oznaki złamań ramion, kości, niedożywienia i deformacji związanych z życiem w klatkach.

Imiona w Egipcie

Egipcjanie posiadali dwa imiona, z których jedno uchodził za prawdziwe (tzw. Wielkie), drugie za dobre (czyli małe). Dobre (małe) znane było publicznie, wiele zaś (prawdziwe) starannie zatajano. Wierzono i zarazem obawiano się, że człowiek, który posiądzie prawdziwe imię innej osoby, może zmusić go do posłuszeństwa Ii traktować jak swojego niewolnika.

Kalendarz

Początek roku w dawnym Egipcie miał miejsce w Lipcu, tj. miesiącu, w którym Nil wzbierał i dawał krajowi upragniony wylew. Dla egipskich rolników był to więc rzeczywisty początek roku.

Makijaż był obowiązkowy


Faraonowie nosili makijaż, a przede wszystkim nakładali czarny kohl wokół oczu. Uważa się, że makijaż służył kilku celom: kosmetycznym - jako sposób na zmniejszenie odbicia światła, praktycznym - istniało wśród Egipcjan również przekonanie, że zaciemnienie wokół oczu chroni przed ostrymi promieniami słońca, i duchowym - ponieważ makijaż oczu w kształcie migdałów zwiększał ich podobieństwo do boga Horusa. Kohl był używany do maskowania oczu, wierzono, że odpędza złe duchy i chroni duszę, zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety.

Czym jest kohl?

Starożytny kosmetyk do oczu, który był już stosowany z około 4000 r. p.n.Ch. Służył także do przyciemniania rzęs, powiek i brwi. Tradycyjnie wytwarzany był przez zmielenie czarnego minerału - antymonitu - który ma podobne działanie jak aktywny węgiel w tuszu do rzęs.

Jak wygląda makijaż egipski?

Można go oczywiście opisać, ale znacznie lepiej spojrzeć na słynne popiersie Nefertiti oraz zdjęcie Kleopatry o twarzy Liz Taylor z równie słynnego filmu.



Kim jednak była owa Neferetiti?

Otóż była królową XVIII dynastii starożytnego Egiptu, a dokładniej Wielką Królewską Żoną faraona Echnatona którego władztwo przypada na XIV wiek.

Co łączyło Adolfa Hitlera z "Królową Słońca, kochającą faraona Akhenatena", kobietę, której wizerunek jest niemal synonimem starożytnego Egiptu?

Nazistowski przywódca III Rzeszy zakochał się w jej wizerunku. Oznaczałoby to, że jedna Semitka była bliska austriackiemu rasiście, o czym świadczą słowa wypowiedziane przez Hitlera przy kilku okazjach m.in. [Popiersie Nefertiti jest] unikalnym arcydziełem, ornamentem, prawdziwym skarbem, Jestem zakochany w Nefertiti. Do tego stopnia, że wysłał komunikat bezpośrednio do rządu egipskiego, w którym oświadczył, że zamierza zbudować w Niemczech własne Muzeum Egipskie poświęcone -zgadliście - królowej Nefertiti.